Luk 1 | KUD | STEP | Aee taubada Tiyopilo. Tomowa bagibagilidi hiꞌaipate ebeha hilele dobiyei hava alidai ivevetuwunine.

Luke 1

Wasa ana abavegai

1 Aee taubada Tiyopilo. Tomowa bagibagilidi hiꞌaipate ebeha hilele dobiyei hava alidai ivevetuwunine. 2 Yeisu wasana hilelediꞌo hava dova hiya mehediyena hiꞌiꞌitamugaiyei, eeta higuguyanei na hiꞌauꞌaubabadanei alimaiyai. 3 Ainaena ginaulidine maudoidi hauga mugai ainaena ta wau yahanapui moiha, eeta nuwanuwagu na ebe ginaulidine yaꞌaubabada iliꞌilimanidi alimwai, owa Tiyopilo tauloina namwanamwam vehabam. 4 Ta ebe ginaulidine bada ubenalediꞌo wuwudi uhanapuidi na hinage uꞌawa moihaedi.

Elisabeti yana hiuma

5 Yagu aubabada ana abavetuwuni teina dova: Hauganane Helodi ivetauwasawasa Yudeya ainai, ehebo taupwaoli yehana Sekalaya imiyamiya. Na mwanena yehana Elisabeti. Hitaubwaune yadi huhuwone taupwaoliwo, na hesi Sekalaya yana boda taupwauliwo yehana Abaya. 6 Na hitau bwauwone Yaubada mehenai himumuga dumwalu ta Yaubada yana loina maudoina hiꞌawa abi iliꞌilimanidi. 7 Na hesi nigele natudi, wuwuna Elisabeti iya iyaipoi na iyemala aiꞌaihaleꞌo yo hinage mwanena bada iyemala tautaubadaꞌo.

8 Ehebo hauga ainai Sekalaya yana boda yadi ahubena na pwaoli hipaihowai, Yaubada mehenai. 9 Wuwuna dova yadi mumuga, ta ana geluwone aidiyena Sekalaya vesinuwa ilobai, ainaena Bada yana vada tapwalolo mwalaꞌina holanai iluwu na ebe gadoꞌa panena igabu abapwaoline ainai. 10 Na panene ana hauga gabu ainai boda mwalaꞌina maseleyai hiꞌawaꞌawanoi Yaubada ainai.

11 Na Yaubada yana tausagenawasa ehebo imahalava Sekalaya mehenai, na itowotowolo gadoꞌa panena ana abagabu nima tautuwanaena. 12 Tenem ainai Sekalaya iꞌita na iꞌaluwagavai, na hinage mayana meheuhi. 13 Na tausagenawasane iwalo, ‘Sekalaya, havena umehemeheuhi na hesi uyaliyaya, wuwuna Yaubada yam awanoi bada ibenalenaꞌo, ta mwanem Elisabeti mata natum towahona ilabahi na yehana uyogaei Yoni. 14 Eeta uyaliyaya na hinage tomowa maudoidi hiyaliyaya gamanane ana labahi vehabana. 15 Wuwuna gamanane mata yehana imwalaꞌi Yaubada mehenai. Havena waini yo bwahi wahiwahiyaladi inumanuwadi, na hinage hauga labahina ainaena mata Aluꞌaluwa Veꞌahihi iꞌoiye mwau. 16 Eena iya mata Isileliwo bagibagilidi ilauvaiyoidima yadi Badane Yaubada ainai. 17 Iya mata Bada mehenai imugai ta yana nuwatuwu yo yana alaꞌalawowoli dova tauwalo mahalava Elaitiya yana wahiyalane, na yana guguya ainaena tamadiyao nuwadi ibuidi ta natudiyao hinuwatuwu avivini, yo hinage hiya loina adi tauloꞌewo nuwadi ibuidima amwaha dumwaluna ainai, na Bada vehabana tomowa iꞌatububunidi.’

18 Na Sekalaya tausagenawasane iwalo auline, iwalo, ‘Walo teina vedova ana awamoiha, wuwuna yau bada yatautaubadaꞌo na mwanegune hinage bada iyemala aiꞌaihaleꞌo’.

19 Na tausagenawasane iwalo, ‘Yau Gabeliyela, na hauga maudoina Yaubada mehenai yatowotowolo, na wau ivetamalegau wasa teina namwanamwana yaꞌaubabadaei alimwai. 20 Na hesi yagu walone alimwai nigele uyaꞌawa moihaei, ainaena mata memenam ivitai ta nigele howahowana uꞌaubabada ana higa yagu walone ana moiha imahalava, abo mulitai uꞌaubabadauyo.’

21 Na tomowa maudoidi howola maseleyai hihaꞌwahaꞌwa, na hinuwanuwatuwu hava vehabana Sekalaya ibwedabwedane vada tapwalolo mwalaꞌina holanai. 22 Mulitai Sekalaya imahalava, ta nigele howahowana iꞌaubabada aidiyai, wuwuna memenanane ivitai. Eeta hihanapui ebeha vada tapwalolo mwalaꞌina holanai veꞌiveꞌilala iꞌitayaꞌo. Ainaena nigele howahowana iꞌaubabada aidiyai, ta nimanaena iꞌauꞌaubabada.

23 Na Sekalaya yana pwaoli ana ahubenao iꞌovi ta ilalau gwaipilene yana dalavai. 24 Na hauga mulitai, mwanena Elisabeti ihiuma, ta waiꞌena nima eheꞌehebo holadiyai nigele iyalowolowowouhi na hesi vadai imiyamiya. 25 Na iwalo, ‘Teina agu hagu Bada ainaena. Mugai yayaipoi ta yahinimaya na hesi teina taꞌi agu hinimayawa iꞌoviꞌo.’

Yeisu yana tubui aubabadana

26 Elisabeti ihiuma na imiyamiya waiꞌena ana bagibagili 6 na Yaubada tausagenawasa Gabeliyela ivetamalei Galili, ehebo dalava yehana Nasaleti ainai. 27 Na ehebo waihiu nuwanuwapuyona ainai imahalava, yehana Meli. Vahalanane iya Yosepa ainai hiwalo abiꞌabiyei, na towahonane Deivida yana huhu ainaena. 28 Na tausagenawasane ilau iwalo auli, iwalo, ‘Yauwedo Meli, Bada yana velau mwalaꞌina alimwai, na iya baidam’.

29 Ta Meli nuwana ipwanopwano na inuwanuwatuwu behabeha walone hava ana masele. 30 Na tausagenawasanane iwalo, ‘Meli, havena umehemeheuhi. Yaubada yana velau alimwai mwalaꞌi alili imiyamiya, 31 na mata uhiuma ta natum towahona ulabahi na yehana umwauwi Yeisu. 32 Iya howola mata tauwahiyala moiha, na tomowa mata hiwalo vetuvehaeyei na hiwalo, Yaubada Haehae alilina Natuna, na Yaubada mata wahiyala imohei, dova tauwasawasa Deivida yana wasawasa, 33 eena Yakobo yana huhuwone alonai ivewasawasa hauga maudoina ilaulau yo nigele ana higa na yana abaloina mata nigele yana abaꞌovi.’

34 Eeta Meli tausagenawasane ainai iwalo, ‘Vedova mata teina? Wuwuna yau nigele mwanegu.’

35 Na tausagenawasa iwalo, ‘Aluꞌaluwa Veꞌahihi mata alimwai iꞌaituluma na Yaubada iꞌabiye wahiyalago na natum ulabahi gama veꞌaveꞌahihina iya mata hiyogaei Yaubada Natuna. 36 Na uhanapui ebeha yam huhuwena waihiu yehana Elisabeti iꞌaiꞌaihaleꞌo na yaiyaipoina, na hesi bada ihiumaꞌo, ta teina yana waiꞌena 6. 37 Wuwuna ginauli maudoina Yaubada howahowana ipaihowaidi.’

38 Ainaena Meli iwalo, ‘Yau Yaubada yana taupaihowa. Hava dova yam walo aliguwai imahalava taꞌi.’ Eeta tausagenawasanane Meli ilaugabaei na ilalaune.

Meli yana tauboꞌe Elisabeti ainai

39 Na teina tuluhanai Meli itowolo ta Yudeya oyana ibuidiꞌwaidi ta Elisabeti yana dalava ainai imamahalavane. 40 Imahalava ta Sekalaya yana vadai iluwu na Elisabeti iwawalo velauweine. 41 Na hauganane Elisabeti alinana ibenalei, gamawa diyanai iwutugavaine, na hinage Aluꞌaluwa Veꞌahihi Elisabetinane iꞌoiye mwau, 42 eeta alinana mwalaꞌina iwalo, ‘Yaubada ivelauwegoꞌo, nigele teya hinage waihiu dova owa. Na natumne mata ulabahine namwanamwa gaugauna moiha. 43 Vedova ta owa yagu Bada hinana ulaoma, uboboꞌeyegaune? 44 Hola uꞌita, yam walovelau yabenaledi, na gama yana yaliyaya ainaena diyaguwai iwutugavai. 45 Na owa Yaubada yana walo ana tauyemidi, ainaena uyaliyaya, wuwuna mata ana moiha imahalava alimwai.’

Meli Bada inoꞌowei

46 Na Meli iwalo:

‘Bada yanoꞌoꞌowei,
47 na ategune iwalo vetuvehaeyei wuwuna Yaubada iya agu Taulivahi.
48 Yau yana taupaihowa wewelohegu taꞌi, na hesi iꞌita dobima aliguwai
na ebe hauga mulitai hilalaoma aidiyai yaso vauvaudi hinoꞌowegau.
49 Wuwuna Yaubada iya Tauwahiyala moiha paihowa wahiwahiyalana ipaipaihowai vehabagu,
na iya yehana Veꞌaveꞌahihina.
50 Hiya ana tauveꞌahihiwo yaso ehebo ehebo aidiyena iꞌatemuyamuyaedi.
51 Na hesi hiya taugagasao yo taunuwahaehaewo nimana wahiwahiyalana ainaena iꞌoiꞌoipeiyedi.
52 Na hinage tauwasawasao imwau aituluwedi yadi abamiya wasawasa aidiyena
eena tauwewelohe iꞌabihinidi.
53 Na hinage tauvahaliwo iveꞌaidi ta hiꞌai iꞌiwahi
na tauwasawasao ivetamaledi nimanima aꞌavadi.
54 Ibom yana waloyemidine tubudao aidiyai inuwatuwu avivini ainaena ita Isileli iꞌatemuyamuyaegita na ihaguigita,
55 dova yana waloyemidi tubudane Abelaham matubunaone
aidiyai ebeha iꞌatemuyamuya vateyaiyedi.’
56 Eeta Meli Elisabeti baidana himiyamiya dova waiꞌena tonuga, abo mulitai ilalau gwaipilene yana dalavai.

Yoni tauꞌabiye bapitaiso yana tubui

57 Elisabeti imiyamiya ta ilabalaba, gama towahona ilabahi. 58 Na yana bodao yo ana geluwo Bada yana velau ainai hibenalei ta maudoidi baidanao hiyaliyaya.

59 Na gamanane yana tubui neta ahubena eitina ainai yana bodao hitauꞌahaiyama gamanane yana veꞌiveꞌilala neta tauna hihapi yo ebeha tamana ainai hiyewaligehaei. 60 Eena hinana iꞌauhi iwalo, ‘Havena! Na hesi yehana ammwauwi Yoni.’

61 Ana geluwone hiwalo, ‘Neta yehane omiu nigele yehamiu’.

62 Eeta nimidiyena tamana hipanivilaei ta ebe vedova yehana hiyogaei. 63 Ta Sekalaya abalaulele iꞌawanoiyei ta gamanane yehana ilele, iwalo, ‘Yehanaede Yoni’. Na boda maudoidi hiꞌita ta hiꞌaluwagavai. 64 Na hauganane tenem ainai Sekalaya memenana imalamalaiuyo, ta iꞌaubabadauyone na Yaubada inoꞌowei. 65 Na hesi ana geluwo himeheuhi, na wasanane itaꞌiꞌili Yudeya oyanao na tupwanane maudoidi aidiyai. 66 Na tomowaowa yaiyadiwo hibebenaleine hinuwatuwu behabeha, na hibom hipanivilauyoidi hiwalo, ‘Gama teina vedova mata yana paipaihowa?’ Wuwuna hiꞌitayaꞌo Yaubada yana wahiyala ainai imiyamiya.

Sekalaya yana walomahalava

67 Sekalaya Aluꞌaluwa Veꞌahihi iꞌoiye mwau ta iwalo mahalava iwalo:

68 ‘Bada tanoꞌowei, iya Isileli tomowadi yadi Yaubada,
wuwuna bada ilomaꞌo habi haguigita yo miya vitai ainaena ilivahigita.
69 Ainaena yana hevali Deivida yana huhuwena
ada Tauvaivehulu iꞌabiye mahalavayaꞌo alidai
70 mwalona tauwalo mahalavao veꞌaveꞌahihidi mugamugaidi Yaubada yana walo teina dova hiwalo mahalava mugaiyei hiwalo.
71 Taulivahi mata ivetamalei ta ihaguigita ada alehao aidiyena,
yo hinage hiya ada tausosomanao aidiyena,
72 na hinage mwalona iwalo yemidi ebeha tubudao mugamugaidi mata iꞌatemuyamuyaedi,
na yana waloyemidine veꞌaveꞌahihina nigele iyanuwanuwapwanopwanowei.
73 Waloyemidi teina tubuda Abelaham vehabana Yaubada ainaena
74 neta mata ilivahigita ada alehao aidiyena
ta ebe mayada atepatu ainai tapaihowa.
75 Yo hinage mata yada mumuga masemaselena yo dumwadumwaluna ahubena ehebo ehebo iya mehenai.
76 Na owa natugu, mata hiyogaego Tauwahiyala moiha yana tauwalo mahalava,
wuwuna owa mata umugai na Bada yana amwaha uꞌatububuni,
77 yo hinage yana bodao uvenuwamwauwedi neta yadi mumugao yababadi mata inuwahamuidi na livahi hilobai.
78 Wuwuna Yaubada yana atemuyamuya alidai imwalaꞌi iꞌalili
na howola abo ada livahi galewaena dova masele iꞌabiye mahalava alidai,
79 eeta hiya guguyou yo mwalowoi tupwanao aidiyai himiyamiya hinage iꞌabiye maseledi,
na maudoida imugaiyegita miya daumwali ana amwaha ainai.’
80 Ta gamane imwalaꞌi yo yana nuwatuwuwo hinage hiwahiyala, na hesi ibom balabala awawai imiyamiya ana higa Isileliwone aidiyai imahalava, na iguguya.